Viêm đại tràng nên ăn gì? Danh sách thực phẩm nên ăn

Chào Mai,

Người bị viêm đại tràng nên ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng như cháo, súp, cơm nấu mềm, thịt nạc, cá, trứng, đậu hũ, rau củ luộc, chuối, đu đủ, bơ, sữa chua và các thực phẩm chứa men vi sinh. Những thực phẩm này giúp giảm kích ứng cho đường ruột, làm dịu niêm mạc bị viêm và hạn chế nguy cơ tái phát bệnh.

Các loại thực phẩm nên ăn khi bị viêm đại tràng:

• Tinh bột mềm, dễ tiêu hóa: Nên chọn cơm trắng nấu mềm, cháo, súp hoặc bột yến mạch cung cấp năng lượng mà không gây kích thích niêm mạc ruột.
• Protein dễ hấp thu: Thịt nạc như gà, cá, trứng, đậu hũ và sữa chua giúp tái tạo tế bào niêm mạc và duy trì sức khỏe cơ thể mà không gây đầy bụng.
• Chất béo lành mạnh: Bổ sung từ quả bơ, dầu ô liu hoặc cá béo như cá hồi, cá ngừ có chứa omega-3 giúp giảm viêm và hỗ trợ phục hồi niêm mạc ruột.
• Rau củ mềm, nhiều vitamin: Rau cải xanh, mồng tơi, bí đỏ, cà rốt, chuối, đu đủ giúp cung cấp vitamin, khoáng chất và chất xơ hòa tan, hỗ trợ nhu động ruột nhẹ nhàng.
• Trái cây mềm, dễ tiêu: Ưu tiên chuối, đu đủ, táo chín (gọt vỏ hoặc nấu chín) để cung cấp chất xơ tự nhiên, tránh kích ứng ruột.
• Thực phẩm chứa Probiotics: Sữa chua không đường, miso, dưa cải bắp giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giảm viêm và phòng tái phát.
• Các loại đậu và hạt: Đậu nành, hạt chia, hạt óc chó hoặc lạc (dùng lượng vừa phải) cung cấp chất xơ và axit béo có lợi, giúp cải thiện tiêu hóa.
• Uống đủ nước: Ưu tiên nước ấm, có thể bổ sung nước oresol hoặc nước dừa để bù điện giải khi bị tiêu chảy.

Ưu tiên ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa

1. Thực phẩm nên tránh để không làm nặng bệnh

Người bị viêm đại tràng nên tránh các thực phẩm nhiều dầu mỡ, cay nóng, rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas, đồ ăn chế biến sẵn, sữa chứa lactose và rau sống để hạn chế kích ứng niêm mạc ruột, giảm đau bụng, tiêu chảy và ngăn bệnh tái phát.

• Sản phẩm chứa lactose: sữa bò, phô mai, kem… có thể gây đầy hơi, chướng bụng và tiêu chảy ở người kém dung nạp lactose.
• Thịt đỏ và thịt chế biến sẵn: thịt bò, thịt heo mỡ, xúc xích, thịt xông khói chứa nhiều chất béo bão hòa và nitrat, làm tăng phản ứng viêm.
• Thực phẩm cay, chua, nhiều gia vị: ớt, tiêu, giấm, mù tạt kích thích niêm mạc ruột, khiến đau bụng và rối loạn tiêu hóa nặng hơn.
• Thực phẩm giàu chất béo: đồ chiên rán, thức ăn nhanh, bơ, kem… làm chậm tiêu hóa, gây đầy hơi và khó chịu.
• Thực phẩm chứa nhiều đường: bánh kẹo, nước ngọt, siro – dễ gây lên men trong ruột, dẫn đến đầy hơi và tiêu chảy.
• Rượu, bia, cà phê, nước có gas: gây mất nước, kích thích co thắt đại tràng, làm tăng triệu chứng đau và đi ngoài nhiều lần.
• Rau sống và thực phẩm giàu chất xơ không hòa tan: rau cần, măng, bắp, đậu nguyên hạt – khó tiêu, dễ gây ma sát với thành ruột đang viêm.
• Thực phẩm lên men mạnh hoặc có nhiều muối: dưa muối, cà muối, mắm tôm – có thể gây kích ứng và làm rối loạn hệ vi sinh đường ruột.
• Đồ ăn nguội, lạnh hoặc để qua đêm: dễ nhiễm khuẩn, làm tăng nguy cơ viêm nặng hơn.

Bị viêm đại tràng nên kiêng rượu bia, chất kích thích để tránh bệnh nặng hơn

2. Gợi ý thực đơn 1 ngày cho người viêm đại tràng

Người bị viêm đại tràng nên ưu tiên thực đơn đơn giản, dễ tiêu và giàu dinh dưỡng để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa và hỗ trợ phục hồi niêm mạc ruột.

Dưới đây là thực đơn 1 ngày cho người bị viêm đại tràng:

• Buổi sáng: Cháo yến mạch ăn kèm chuối chín – cung cấp năng lượng nhẹ, dễ hấp thu.
• Buổi trưa: Cơm mềm với cá hấp và bí đỏ hầm – bổ sung đạm, vitamin và chất xơ hòa tan.
• Buổi xế: 1 hộp sữa chua men sống – giúp cân bằng hệ vi sinh đường ruột.
• Buổi tối: Súp gà và cà rốt hầm – nhẹ bụng, giàu dinh dưỡng, tốt cho tiêu hóa.

Lưu ý: Uống nước ấm đều đặn trong ngày để hỗ trợ tiêu hóa và tránh táo bón.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý 1 ngày cho người viêm đại tràng

3. Lưu ý trong chế độ ăn uống khi bị viêm đại tràng

Khi bị viêm đại tràng, Mai cần duy trì chế độ ăn uống khoa học và ổn định để giúp hệ tiêu hóa hoạt động nhẹ nhàng, giảm viêm và hạn chế tái phát. 

• Ăn chín, uống sôi: Giúp loại bỏ vi khuẩn, ký sinh trùng có thể gây nhiễm trùng và làm nặng thêm tình trạng viêm.
• Ăn thành nhiều bữa nhỏ trong ngày: Thay vì ăn 3 bữa lớn, nên chia nhỏ thành 5–6 bữa để giảm gánh nặng cho hệ tiêu hóa, tránh co thắt ruột, giảm đau bụng, đầy hơi và rối loạn đại tiện.
• Không bỏ bữa, không ăn quá no: Bỏ bữa khiến dịch tiêu hóa tiết ra nhiều hơn, dễ gây kích ứng niêm mạc ruột. Trong khi đó, ăn quá no khiến dạ dày và ruột phải làm việc quá tải, gây chướng bụng, khó tiêu và tăng nguy cơ tái phát viêm.
• Ghi nhật ký ăn uống: Giúp nhận biết thực phẩm gây khó chịu (như sữa, đồ cay, rau sống) để điều chỉnh thực đơn phù hợp, kiểm soát bệnh tốt hơn.

Nên chia nhỏ bữa ăn để tránh kích ứng đường ruột đại tràng

Lời khuyên của chuyên gia:

Khi bị viêm đại tràng, Mai nên ưu tiên chế độ ăn mềm, dễ tiêu và hạn chế tối đa thực phẩm gây kích ứng. Hãy ăn đúng giờ, chia nhỏ bữa để giảm áp lực lên ruột và bổ sung men vi sinh giúp cân bằng hệ vi khuẩn đường ruột. Việc tuân thủ chế độ ăn cùng điều trị theo hướng dẫn bác sĩ sẽ giúp kiểm soát triệu chứng, hạn chế tái phát và cải thiện sức khỏe đường ruột lâu dài.