5 Triệu chứng viêm đại tràng thường gặp nhiều nhất

Chào Minh, 

Viêm đại tràng thường xuất hiện với các triệu chứng đau bụng âm ỉ hoặc quặn thắt, rối loạn tiêu hóa, tiêu chảy hoặc táo bón kéo dài, phân nhầy hoặc lẫn máu, mót rặn nhiều lần, đầy hơi, chướng bụng, mệt mỏi, sụt cân và sốt nhẹ. Mức độ và biểu hiện cụ thể có thể khác nhau tùy vào vị trí và mức độ viêm.

Triệu chứng cụ thể:

• Đau bụng kéo dài, âm ỉ hoặc quặn từng cơn: Người bệnh thường đau âm ỉ hoặc quặn từng cơn ở bụng dưới, thường là bên trái hoặc phải. Cơn đau thường giảm sau khi đi ngoài hoặc xì hơi. Khi sờ bụng, có thể cảm thấy những cục cứng do ruột co thắt.
• Rối loạn đại tiện: Đi ngoài nhiều 5 – 7 lần trong ngày, cảm giác chưa hết phân. Có thể táo bón xen lẫn tiêu chảy là dấu hiệu phổ biến.
• Phân bất thường có lẫn máu/mủ: Thấy phân có thể lỏng, nát, hoặc có nhầy, đôi khi lẫn máu, mủ. Một số người bệnh thường mót rặn nhiều lần và có thể đau rát hậu môn sau khi đi vệ sinh, cảm thấy ruột vẫn chưa trống sau khi đã đi đại tiện.
• Chướng bụng, đầy hơi, khó tiêu: Cảm giác bụng căng, xì hơi nhiều, đặc biệt sau khi ăn đồ cay, nóng hoặc đồ lạ. Một số người còn cảm thấy bụng sôi và hơi buồn nôn nhẹ sau khi ăn.

Triệu chứng toàn thân:

• Luôn cảm thấy mệt mỏi, chán ăn, ăn không ngon và khó ngủ.
• Thiếu máu nhẹ do mất máu từ phân, khiến cơ thể yếu và xanh xao.
• Nếu viêm loét nặng, người bệnh có thể sốt nhẹ, da tái nhợt và mặt xanh xao.

Đau bụng kéo dài là triệu chứng điển hình viêm đại tràng

1. Các triệu chứng theo vị trí viêm đại tràng

Viêm đại tràng có thể gây ra những biểu hiện khác nhau tùy vào phần đại tràng bị ảnh hưởng. Nhận biết chính xác triệu chứng theo vị trí giúp phát hiện sớm và điều trị hiệu quả.

2. Dấu hiệu phân biệt viêm đại tràng và rối loạn tiêu hóa

Viêm đại tràng là bệnh lý mạn tính với triệu chứng kéo dài, phân có nhầy hoặc máu, đau bụng quặn hoặc âm ỉ và mệt mỏi. Còn rối loạn tiêu hóa thường ngắn hạn, triệu chứng nhẹ, phân bình thường và ít ảnh hưởng toàn thân.

Bảng so sánh viêm đại tràng và rối loạn tiêu hóa:

3. Khi nào nên đi khám bác sĩ?

Bạn nên đi khám nếu có các triệu chứng bất thường như đau bụng tái diễn nhiều ngày, đi ngoài phân lỏng/nhầy/có máu hoặc táo bón kéo dài, mệt mỏi, sụt cân, chán ăn, hoặc tự điều trị không đỡ.

• Đau bụng tái diễn nhiều ngày: Có thể do viêm đại tràng, loét dạ dày hoặc các bệnh mạn tính khác.
• Đi ngoài bất thường: phân lỏng, nhầy, có máu hoặc táo bón kéo dài – dấu hiệu tổn thương niêm mạc đường tiêu hóa, không nên chủ quan.
• Mệt mỏi, sụt cân, chán ăn: Cảnh báo cơ thể bị ảnh hưởng toàn thân, có thể do bệnh mạn tính hoặc viêm nặng.
• Tự điều trị không đỡ sau 7–10 ngày: Thuốc không kê đơn chỉ hỗ trợ tạm thời; cần bác sĩ đánh giá chính xác nguyên nhân.
• Tiền sử bệnh tiêu hóa hoặc dùng kháng sinh dài ngày: Nguy cơ viêm loét, rối loạn hệ vi sinh đường ruột cao hơn, cần theo dõi chuyên khoa.

Đi ngoài, mệt mỏi mãi không dứt cần đi khám đại tràng ngay

4. Các biến chứng nếu không điều trị sớm viêm đại tràng

Nếu không điều trị sớm, viêm đại tràng có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm như ung thư đại tràng, thủng đại tràng, xuất huyết nặng, giãn đại tràng cấp tính, chít hẹp hoặc rò ruột, loãng xương, thiếu máu, viêm khớp, viêm mắt, suy dinh dưỡng và ảnh hưởng tâm lý.

• Ung thư đại tràng: Viêm loét mạn tính kéo dài làm tế bào niêm mạc loạn sản, có nguy cơ phát triển thành ung thư.
• Thủng đại tràng: Vết loét sâu có thể gây thủng thành đại tràng, dẫn đến nhiễm trùng ổ bụng, đe dọa tính mạng.
• Xuất huyết nặng: Chảy máu ồ ạt từ vết viêm loét, gây thiếu máu và nguy hiểm đến tính mạng.
• Giãn đại tràng cấp tính: Viêm mạn tính khiến đại tràng giãn quá mức, gây đau dữ dội, hôn mê và tăng nguy cơ thủng.
• Loãng xương: Giảm hấp thụ canxi, tăng nguy cơ gãy xương.
• Thiếu máu: Mất máu rỉ rả kết hợp viêm mạn tính gây thiếu máu.
• Tăng đông máu: Viêm mạn tính làm rối loạn đông máu, tăng nguy cơ hình thành cục máu đông.
• Viêm khớp, viêm mắt: Biến chứng ngoài đường tiêu hóa do phản ứng viêm hệ thống.
• Suy dinh dưỡng: Hấp thụ kém vitamin và khoáng chất, cơ thể suy yếu.
• Ảnh hưởng tâm lý: Đau bụng, rối loạn tiêu hóa kéo dài gây stress, lo lắng, trầm cảm.

Xuất huyết đại tràng là biến chứng nguy hiểm khi không điều trị viêm đại tràng

5. Cách phòng ngừa viêm đại tràng hiệu quả

Để ngăn ngừa viêm đại tràng, cần kết hợp chế độ ăn uống hợp lý, duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh, quản lý stress, vận động đều đặn và tái khám định kỳ.

Ăn uống khoa học:

• Ăn chín, uống sôi đảm bảo an toàn thực phẩm
• Hạn chế đồ cay, chua, nhiều dầu mỡ 
• Tránh sử dụng rượu bia và các chất kích thích.
• Tăng cường chất xơ hòa tan từ rau xanh, yến mạch, bí đỏ.
• Hạn chế thực phẩm dễ lên men như đậu, sữa, đồ ngọt.

Duy trì hệ vi sinh đường ruột khỏe mạnh:

• Uống sữa chua, bổ sung men vi sinh hoặc probiotic định kỳ để cân bằng hệ vi sinh.
• Uống đủ nước từ 1,5 – 2 L mỗi ngày.

Quản lý stress:

• Ngủ đủ giấc, thư giãn, hạn chế căng thẳng kéo dài.
• Tránh lạm dụng thuốc kháng sinh và thuốc giảm đau không cần thiết.
• Thực hiện các bài tập nhẹ 30 phút/ngày giúp tăng nhu động ruột và tuần hoàn máu vùng bụng, cải thiện tiêu hóa.

Tái khám định kỳ:

• Kiểm tra sức khỏe định kỳ 1-2 lần/năm giúp phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường, đặc biệt với người có tiền sử viêm đại tràng.

Tái khám định kỳ để nội soi phát hiện sớm bệnh lý viêm đại tràng

Viêm đại tràng là bệnh lý tiêu hóa mạn tính, biểu hiện bằng đau bụng, rối loạn đại tiện, phân bất thường và mệt mỏi. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng và duy trì lối sống khoa học giúp kiểm soát bệnh, ổn định hệ tiêu hóa và ngăn ngừa biến chứng. Khi triệu chứng kéo dài, Minh nên đi khám và nội soi để được chẩn đoán chính xác.