6 Cách chữa trị trào ngược dạ dày hiệu quả

Chào Hòa, 

Có thể chữa trị trào ngược dạ dày bằng nhiều phương pháp

1. Xác định nguyên nhân và mức độ trước khi điều trị trào ngược dạ dày

Trước khi điều trị trào ngược dạ dày, cần xác định nguyên nhân và mức độ trào ngược dạ dày, vì điều này quyết định phương pháp và liều lượng điều trị phù hợp, tránh quá liều hoặc bỏ sót triệu chứng.

Nguyên nhân bị trào ngược dạ dày

• Thói quen sinh hoạt như ăn quá no, nằm ngay sau ăn, ăn đồ cay, béo hoặc chiên rán.
• Căng thẳng, stress và mất ngủ kéo dài làm tăng tiết acid và co thắt thực quản.
• Thừa cân, béo phì tạo áp lực lên dạ dày, dễ trào ngược.
• Sử dụng thuốc dài ngày như thuốc giảm đau, kháng viêm.
• Nhiễm vi khuẩn HP gây viêm loét dạ dày, làm triệu chứng trầm trọng hơn.

Mức độ trào ngược theo triệu chứng

• Nhẹ: xuất hiện ợ chua, ợ hơi, buồn nôn sau ăn, thường chưa gây tổn thương thực quản. 
• Trung bình: ngoài ợ chua còn kèm đau rát ngực, cảm giác nghẹn, ho khan, hôi miệng, cho thấy acid trào ngược tác động nhiều hơn lên thực quản. 
• Nặng: xảy ra viêm thực quản, khó nuốt, nôn ra máu, sút cân, cảnh báo nguy cơ biến chứng cao và cần điều trị chuyên sâu.

Stress cũng là nguyên nhân dẫn tới trào ngược dạ dày

2. Cách chữa trị trào ngược dạ dày bằng thuốc Tây y

Trào ngược dạ dày được điều trị chủ yếu bằng thuốc Tây y nhằm giảm acid, bảo vệ niêm mạc và cải thiện nhu động, giúp giảm triệu chứng nhanh và ngăn tái phát.

Nhóm thuốc thường dùng:

• Thuốc ức chế tiết acid (PPI): Omeprazole, Esomeprazole, Pantoprazole giúp giảm mạnh lượng acid trong dạ dày, hỗ trợ niêm mạc phục hồi và là nền tảng trong hầu hết các phác đồ điều trị trào ngược.
• Thuốc kháng acid: Gaviscon, Maalox trung hòa acid dư, giảm nhanh các triệu chứng ợ nóng và đau rát, giúp bệnh nhân dễ chịu tức thì.
• Thuốc bảo vệ niêm mạc: Sucralfate, Bismuth tạo lớp màng bảo vệ tổn thương, hỗ trợ lành vết loét và ngăn acid tiếp tục làm hại thực quản và dạ dày.
• Thuốc tăng nhu động dạ dày: Domperidone, Itopride giúp thức ăn tiêu nhanh hơn, giảm trào ngược cơ học, đặc biệt hiệu quả với những người dạ dày rỗng chậm hoặc cơ vòng thực quản yếu.
• Phác đồ diệt vi khuẩn HP: được áp dụng khi xét nghiệm HP dương tính, loại bỏ nguyên nhân gây viêm loét và giảm nguy cơ tái phát lâu dài.

Liệu trình sử dụng thuốc thường kéo dài 4–8 tuần, sau đó duy trì liều thấp hoặc gián đoạn để tránh tái phát. Vì thế, người bệnh không tự ý mua hoặc thay đổi liều thuốc vì có thể làm nhờn thuốc hoặc che giấu triệu chứng, ảnh hưởng đến hiệu quả điều trị.

Dùng thuốc Tây chữa các triệu chứng trào ngược dạ dày

3. Cách chữa trào ngược dạ dày không dùng thuốc

Người bị trào ngược dạ dày có thể giảm triệu chứng hiệu quả nhờ thay đổi ăn uống và thói quen sinh hoạt, đặc biệt với các trường hợp nhẹ sẽ có cải thiện rõ rệt sau 2–4 tuần, đồng thời giảm nguy cơ tái phát lâu dài.

Thay đổi chế độ ăn uống

• Ăn nhiều bữa nhỏ, không quá no: Giúp dạ dày không phải làm việc quá tải, giảm nguy cơ trào ngược.
• Tránh cà phê, rượu, đồ chiên rán, cay nóng, nước có gas: Những thực phẩm này kích thích dạ dày tiết acid hoặc làm yếu cơ vòng thực quản.
• Uống nước ấm, ăn chậm, nhai kỹ: Hỗ trợ tiêu hóa, giảm áp lực lên dạ dày.
• Không nằm ngay sau ăn, chờ ít nhất 2–3 giờ: Ngăn acid trào ngược lên thực quản.
• Kê cao đầu giường 15–20 cm khi ngủ: Giúp trọng lực hạn chế acid trào ngược ban đêm.

Thay đổi thói quen sinh hoạt

• Giảm stress: Thực hành yoga, thiền, hít thở sâu giúp cơ vòng thực quản hoạt động ổn định.
• Duy trì cân nặng hợp lý, tránh mặc đồ bó chặt bụng: Giảm áp lực lên dạ dày, hạn chế trào ngược cơ học.
• Không hút thuốc, hạn chế rượu: Ngăn yếu cơ vòng thực quản và giảm tiết acid.
• Ngủ đủ giấc, không thức khuya: Hỗ trợ tiêu hóa và giảm căng thẳng, cải thiện chức năng dạ dày.

Chia nhỏ bữa ăn để hạn chế trào ngược dạ dày

4. Cách chữa trị bằng thảo dược tự nhiên và mẹo dân gian

Trào ngược dạ dày có thể hỗ trợ giảm triệu chứng tại nhà bằng thảo dược và mẹo dân gian, giúp chống viêm, bảo vệ niêm mạc và giảm tiết acid, nhưng không thay thế thuốc điều trị y tế.

• Tinh nghệ nano curcumin: Hoạt chất curcumin trong nghệ có khả năng chống viêm mạnh, thúc đẩy tái tạo niêm mạc dạ dày và thực quản, giảm tổn thương do acid. Sử dụng dạng nano giúp cơ thể hấp thụ tốt hơn.
• Gừng tươi: Pha nước ấm uống sau ăn khoảng 30 phút, gừng giúp giảm ợ chua, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu co thắt dạ dày, nhờ đó hạn chế trào ngược.
• Mật ong: Uống cùng nước ấm vào buổi sáng giúp kháng khuẩn, làm dịu niêm mạc dạ dày, hỗ trợ lành vết loét nhẹ và giảm cảm giác nóng rát.
• Cam thảo DGL (Deglycyrrhizinated Licorice): Giúp giảm tiết acid, tạo lớp màng bảo vệ niêm mạc, đồng thời hỗ trợ làm lành tổn thương do trào ngược gây ra.

Lưu ý: Các biện pháp này chỉ hỗ trợ điều trị, không thay thế thuốc Tây y. Cần thận trọng với người bị viêm loét dạ dày nặng, tiểu đường hoặc phụ nữ mang thai, trừ khi có chỉ định của bác sĩ.

Dùng mật ong để chữa trào ngược dạ dày tại nhà

5. Cách chữa trị bằng nội soi và phẫu thuật chống trào ngược 

Khi điều trị bằng thuốc và thay đổi lối sống không hiệu quả, bác sĩ có thể chỉ định nội soi hoặc phẫu thuật chống trào ngược để tăng cường cơ thắt thực quản dưới, ngăn acid trào lên. Các phương pháp phổ biến gồm Fundoplication, đặt vòng từ LINX và tạo van TIF, giúp giảm triệu chứng rõ rệt và hạn chế phụ thuộc thuốc lâu dài.

• Phẫu thuật Fundoplication: Đây là phương pháp phổ biến nhất, bác sĩ dùng nội soi quấn phần trên của dạ dày quanh đoạn dưới thực quản, tạo thành “van một chiều” ngăn acid trào ngược. Thủ thuật thường thực hiện qua nội soi ổ bụng, ít xâm lấn, thời gian hồi phục khoảng 3–5 ngày, giúp cải thiện triệu chứng rõ rệt và giảm phụ thuộc thuốc lâu dài.
• Đặt vòng từ LINX: Phương pháp này sử dụng một vòng nhỏ chứa các hạt nam châm titan bao quanh cơ thắt thực quản dưới. Khi nuốt, vòng mở ra cho thức ăn đi qua, sau đó đóng lại để ngăn trào ngược. LINX có ưu điểm là thủ thuật nhanh, ít xâm lấn, hồi phục nhanh, phù hợp cho người trẻ tuổi hoặc người không muốn phẫu thuật lớn.
• Tạo van TIF (Transoral Incisionless Fundoplication): Đây là kỹ thuật nội soi qua đường miệng, không cần rạch da. Bác sĩ dùng dụng cụ chuyên dụng tạo van chống trào ở đoạn nối dạ dày – thực quản. TIF giúp giảm trào ngược hiệu quả, ít đau, thời gian phục hồi nhanh, tuy nhiên chỉ áp dụng cho trường hợp nhẹ đến trung bình và cần thực hiện tại cơ sở chuyên khoa có thiết bị hiện đại.

Nội soi điều trị trào ngược dạ dày nặng

6. Cách chữa trị trào ngược dạ dày theo mức độ

Tùy mức độ bệnh, bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp điều trị phù hợp để vừa giảm triệu chứng, vừa ngăn tái phát.

7. Lời khuyên của bác sĩ Giang

Trào ngược dạ dày có thể kiểm soát hiệu quả nếu người bệnh tuân thủ điều trị và duy trì lối sống lành mạnh.

Bác sĩ khuyến nghị:

• Kiên trì dùng thuốc ít nhất 1–2 tháng đầu, không tự ý ngưng khi thấy đỡ.
• Ăn uống điều độ, tránh thức khuya, rượu bia, cà phê và đồ cay nóng.
• Giữ tinh thần thoải mái, giảm stress, ngủ đủ giấc.
• Tái khám định kỳ để điều chỉnh thuốc và theo dõi tiến triển bệnh.
• Duy trì thói quen tốt lâu dài để phòng ngừa tái phát.

8. Khi nào cần gặp bác sĩ để điều trị trào ngược dạ dày?

Người bị trào ngược dạ dày nên đi khám ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu như ợ nóng kéo dài, đau rát ngực, khó nuốt, ho khan, nôn ra máu, sụt cân nhanh, chán ăn, mệt mỏi hoặc đã điều trị tại nhà nhưng không cải thiện.

Dấu hiệu cảnh báo cần đi khám ngay:

• Ợ chua, nóng rát kéo dài trên 2 tuần dù đã thay đổi lối sống.
• Đau tức ngực, nghẹn, khó nuốt hoặc nuốt đau.
• Buồn nôn, nôn ra máu, phân đen sẫm bất thường.
• Giảm cân không rõ nguyên nhân, mệt mỏi, chán ăn.
• Ho khan, khàn tiếng buổi sáng, đau lan ra cổ hoặc vai.

Khi điều trị tại nhà nhưng không hiệu quả:

• Đã dùng thuốc kháng acid hoặc PPI trên 4 tuần nhưng không cải thiện.
• Triệu chứng giảm nhưng tái phát nhiều lần trong năm.
• Có bệnh nền như tim mạch, tiểu đường, hoặc rối loạn tiêu hóa mạn tính.

Đây là những dấu hiệu cho thấy trào ngược đã gây tổn thương niêm mạc thực quản hoặc viêm loét dạ dày tiến triển, cần nội soi và xét nghiệm HP để xác định nguyên nhân chính xác. Khi đó, bác sĩ sẽ đánh giá lại phác đồ điều trị, có thể thay đổi thuốc hoặc phối hợp thêm biện pháp chuyên sâu để kiểm soát bệnh và ngăn tái phát.

Các triệu chứng nguy hiểm cần đi khám trào ngược dạ dày ngay

9. Những lưu ý quan trọng trong quá trình chữa trào ngược dạ dày

Để điều trị trào ngược dạ dày hiệu quả và ngăn bệnh tái phát, người bệnh cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, dùng thuốc an toàn và duy trì lối sống khoa học lâu dài. Dưới đây là 4 nguyên tắc quan trọng cần ghi nhớ:

Không tự ý dùng thuốc

• Không tự mua thuốc ức chế acid (PPI) hay thuốc kháng acid khi chưa có chỉ định.
• Dùng sai liều hoặc kéo dài có thể gây nhờn thuốc, giảm hấp thu canxi – magie, tăng nguy cơ loãng xương.
• Không sử dụng thuốc kháng acid hoặc phối hợp nhiều loại PPI cùng lúc.

Tuân thủ đầy đủ phác đồ điều trị

• Uống thuốc đúng giờ, đúng liều, thường trước bữa ăn sáng 30 phút hoặc theo hướng dẫn cụ thể.
• Không tự ngưng thuốc dù đã thấy giảm triệu chứng.
• Tái khám sau 4–6 tuần để đánh giá hiệu quả điều trị và điều chỉnh thuốc nếu cần.
• Nếu có chỉ định diệt khuẩn HP, cần kiểm tra lại sau 4 tuần để xác nhận đã hết vi khuẩn.

Duy trì lối sống và thói quen khoa học

• Ăn đúng giờ, chia nhỏ bữa, tránh ăn no hoặc ăn khuya.
• Không nằm ngay sau ăn, nên nghỉ ngơi ít nhất 2–3 tiếng trước khi ngủ.
• Tập thể dục nhẹ nhàng, kiểm soát cân nặng hợp lý.
• Ngủ đủ giấc, giảm stress, không hút thuốc hay uống rượu bia.
• Tránh dùng thuốc giảm đau, kháng viêm kéo dài nếu không có chỉ định.

Theo dõi tái phát và khám định kỳ

• Sau khi ổn định, nên tái khám 6–12 tháng/lần, đặc biệt nếu từng bị viêm hoặc Barrett thực quản.
• Khi có dấu hiệu ợ nóng, ho khan, khàn tiếng, khó nuốt tái phát, cần đi khám sớm.
• Người có tiền sử viêm thực quản nên nội soi định kỳ để phát hiện sớm biến chứng.

Đi tái khám định kỳ để hạn chế trào ngược dạ dày tái phát

Trào ngược dạ dày hoàn toàn có thể kiểm soát nếu được điều trị đúng hướng và kiên trì. Tùy mức độ bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định thay đổi lối sống, dùng thuốc hoặc can thiệp nội soi – phẫu thuật khi cần. Quan trọng nhất là Hòa cần tuân thủ phác đồ, không tự ý dùng thuốc và duy trì thói quen ăn uống, sinh hoạt lành mạnh để ngăn tái phát. Việc tái khám định kỳ giúp phát hiện sớm biến chứng và đảm bảo hiệu quả điều trị lâu dài.