8 Nguyên nhân trào ngược dạ dày thường gặp

Question

Bác sĩ ơi, em bị ợ chua, nóng rát ngực kéo dài, nhiều người bảo có thể là trào ngược dạ dày. Xin bác sĩ giải thích giúp em nguyên nhân trào ngược dạ dày thường do đâu ạ?

TS.BS Nội soi tiêu hóa Đỗ Anh Giang · Accepted Answer

Chào Anh,

Nguyên nhân gây bệnh trào ngược dạ dày do cơ vòng thực quản dưới suy yếu hoặc đóng mở không đúng cách, tạo điều kiện để axit và dịch tiêu hóa từ dạ dày trào ngược lên trên. Bên cạnh đó, nhiều yếu tố khác cũng làm tăng nguy cơ mắc bệnh, như thói quen ăn uống không điều độ (ăn quá nhiều, dùng thực phẩm cay nóng, nhiều dầu mỡ, cà phê, rượu bia), lối sống ít lành mạnh (thừa cân, béo phì, hút thuốc lá), tình trạng căng thẳng kéo dài, thời kỳ mang thai hoặc tác dụng phụ từ một số loại thuốc.

1/ Nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày
2/ Các yếu tố góp phần gây trào ngược dạ dày
3/ Biến chứng nếu trào ngược khi không tìm đúng nguyên nhân
4/ Khám trào ngược dạ dày tại Phòng khám nội soi Dr Giang

1/ Nguyên nhân chính gây trào ngược dạ dày

Trào ngược dạ dày thực quản xảy ra khi cơ vòng thực quản dưới, là dải cơ có chức năng như một van ngăn cách thực quản và dạ dày, bị suy yếu. Khi LES (lớp cơ) hoạt động không hiệu quả, không thể đóng kín hoàn toàn, tạo điều kiện cho axit và dịch vị từ dạ dày trào ngược lên thực quản.

Trào ngược dạ dày có thể do cơ vòng thực quản suy yếu hoặc lối sống không khoa học

2/ Các yếu tố góp phần gây trào ngược dạ dày

Ngoài ra, chế độ ăn uống, thừa cân, béo phì, chế độ sinh hoạt, mang thai,…cũng là những nguyên nhân dẫn đến trào ngược dạ dày.

Chế độ ăn uống: Việc ăn quá no, ăn đêm, hoặc tiêu thụ các thực phẩm và đồ uống có tính kích thích như đồ ăn cay nóng, chiên rán, nhiều dầu mỡ, cà phê, rượu, socola, và bạc hà có thể làm tăng tiết axit hoặc làm giãn cơ vòng thực quản dưới, gây ra trào ngược.
Thừa cân, béo phì: Trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ tạo áp lực lên vùng bụng và dạ dày, đẩy axit lên thực quản.
Hút thuốc lá: Nicotine trong thuốc lá có thể làm suy yếu cơ vòng thực quản dưới và kích thích tăng sản xuất axit dạ dày.
Căng thẳng kéo dài: Stress làm tăng tiết hormone cortisol, gây tăng tiết axit dạ dày và có thể ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng của LES.
Mang thai: Sự thay đổi hormone và áp lực của thai nhi lên dạ dày có thể làm giãn cơ vòng thực quản dưới, gây trào ngược ở phụ nữ mang thai.
Thoát vị khe hoành: Đây là tình trạng một phần dạ dày bị đẩy lên trên cơ hoành. Thoát vị này có thể khiến cơ vòng thực quản dưới không còn nằm đúng vị trí và không hoạt động đồng bộ với cơ hoành, làm tăng nguy cơ trào ngược.
Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc như thuốc kháng viêm không steroid (NSAIDs), thuốc chẹn kênh canxi, hoặc thuốc chống trầm cảm ba vòng có thể làm giảm áp lực của cơ vòng thực quản dưới, dẫn đến trào ngược.
Các bệnh lý khác: Một số bệnh lý như dị tật bẩm sinh, bệnh mô liên kết (ví dụ: xơ cứng bì), hoặc viêm loét dạ dày cũng có thể liên quan hoặc làm trầm trọng thêm tình trạng trào ngược.

Ăn uống không lành mạnh, tăng nguy cơ trào ngược dạ dày

3/ Biến chứng nếu trào ngược khi không tìm đúng nguyên nhân

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh trào ngược dạ dày thực quản có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm, ảnh hưởng đến cả hệ tiêu hóa và hô hấp, cụ thể:

Viêm và loét thực quản: Axit dạ dày gây tổn thương niêm mạc, dẫn đến viêm và loét. Tình trạng này có thể gây chảy máu, đau khi nuốt và khó chịu.
Hẹp thực quản: Tổn thương kéo dài tạo thành các mô sẹo, làm thu hẹp lòng thực quản, gây cảm giác khó nuốt, nghẹn và đau tức ngực.
Barrett thực quản: Đây là một biến chứng tiền ung thư, xảy ra khi các tế bào niêm mạc thực quản bị biến đổi để chống lại sự tấn công của axit, tương tự như các tế bào ở ruột. Tình trạng này làm tăng nguy cơ phát triển ung thư thực quản.
Ung thư thực quản: Là biến chứng nguy hiểm nhất, thường phát triển từ tình trạng Barrett thực quản. Ung thư thực quản khó phát hiện sớm và có thể đe dọa tính mạng.
Viêm họng, khàn tiếng: Axit trào lên cổ họng, gây kích ứng và viêm dây thanh âm, dẫn đến khàn tiếng hoặc viêm họng mãn tính.
Hen suyễn: Axit dạ dày có thể làm các triệu chứng của bệnh hen suyễn trở nên trầm trọng hơn hoặc gây ra các cơn hen cấp tính với biểu hiện như ho, khò khè và khó thở.
Viêm nhiễm đường hô hấp: Axit trào ngược có thể gây viêm xoang, viêm phế quản hoặc thậm chí là viêm phổi tái phát do sự kích ứng và viêm nhiễm kéo dài ở đường hô hấp trên và dưới.

Dạ dày có thể bị viêm loét nghiêm trọng

4/ Khám trào ngược dạ dày tại Phòng khám nội soi Dr Giang

Khi xuất hiện các triệu chứng như ợ chua, nóng rát vùng ngực kéo dài, bạn nên đến Phòng khám Nội soi Dr. Giang để được bác sĩ thăm khám và chỉ định nội soi dạ dày – thực quản.

Phòng khám sử dụng hệ thống nội soi Fujifilm VP-7000 tiên tiến từ Nhật Bản. Công nghệ này tích hợp ánh sáng nhuộm màu, giúp các bác sĩ dễ dàng phát hiện sớm tình trạng viêm, loét, trào ngược cũng như các tổn thương tiền ung thư mà khám lâm sàng thông thường khó nhận ra. Hơn nữa, công nghệ trí tuệ nhân tạo AI EX1 được ứng dụng để hỗ trợ việc nhận diện tổn thương, đảm bảo độ chính xác cao và hạn chế tối đa việc bỏ sót các vấn đề bất thường.

Phòng khám nội soi Dr Giang phát hiện bệnh lý nhanh chóng bằng công nghệ hiện đại

Đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa tại Dr Giang sở hữu nhiều năm kinh nghiệm, luôn đưa ra chẩn đoán chính xác nguyên nhân gốc rễ của từng trường hợp. Từ đó, mỗi bệnh nhân sẽ có một phác đồ điều trị cá nhân hóa, bao gồm việc kê đơn thuốc, tư vấn chế độ ăn uống phù hợp và cả liệu pháp tâm lý nếu cần.