Trào ngược dạ dày kiêng ăn gì ? Danh sách thực phẩm cần kiêng
Bác sĩ ơi, em bị trào ngược dạ dày đã hơn 6 tháng. Xin bác sĩ cho biết rõ trào ngược dạ dày kiêng ăn gì để giảm triệu chứng và tránh bệnh nặng thêm ạ?
Chuyên gia Tiêu hóa – Nội soi | Bác sĩ Giang Nội Soi
Với hơn 15 năm kinh nghiệm trong nội soi và điều trị bệnh lý tiêu hóa, bác sĩ Đỗ Anh Giang đã thực hiện hàng nghìn ca nội soi dạ dày – đại tràng, chẩn đoán và điều trị polyp, viêm loét, trào ngược. Bác sĩ được biết đến với chuyên môn vững vàng, quy trình an toàn và tận tâm theo sát bệnh nhân.
Chào Phong,
Người bị trào ngược dạ dày cần kiêng các thực phẩm và đồ uống dễ kích thích dạ dày như đồ chiên rán, nhiều dầu mỡ, thức ăn cay nóng, trái cây có tính axit cao (chanh, cam, cà chua), cà phê, rượu bia, sô cô la, đồ ngọt, thực phẩm chế biến sẵn, đồ chua – mặn và nước có gas. Những món này làm tăng tiết axit, chậm tiêu hóa hoặc giãn cơ thắt thực quản dưới, từ đó làm nặng triệu chứng ợ nóng, ợ chua và viêm thực quản nặng hơn.
Kiêng ăn đồ chế biến sẵn, nhiều dầu mỡ khi bị trào ngược dạ dày
1. Các nhóm thực phẩm cần kiêng khi bị trào ngược dạ dày
Người bị trào ngược dạ dày nên kiêng các loại đồ chiên rán nhiều dầu mỡ, thức ăn cay nóng, trái cây có tính axit (cam, chanh, cà chua), rượu bia, cà phê, nước ngọt có gas, bánh kẹo, sô cô la và thực phẩm chế biến sẵn vì chúng làm tăng tiết axit và gây trào ngược nặng hơn.
- Thực phẩm nhiều dầu mỡ, chất béo: Đồ chiên rán, thức ăn nhanh, thịt mỡ chứa nhiều chất béo bão hòa, khiến dạ dày khó tiêu, thức ăn lưu lại lâu hơn dễ làm tăng áp lực và đẩy axit trào ngược lên thực quản.
- Thức ăn cay nóng, nhiều gia vị: như ớt, tiêu, gừng, tỏi có tính kích thích mạnh, làm niêm mạc dạ dày bị viêm và tổn thương.
- Trái cây có tính axit cao: như cam, chanh, quýt, bưởi, chanh, cà chua làm tăng độ chua trong dạ dày, gây cảm giác ợ nóng, rát họng, đau tức vùng ngực.
- Rượu bia, cà phê, thuốc lá: làm giãn cơ vòng thực quản dưới (LES), khiến ngăn trào ngược, khiến dịch vị dễ trào lên họng.
- Bánh kẹo, sô cô la, đồ ngọt: có hàm lượng đường và chất béo cao, làm tăng sản sinh axit, đồng thời gây đầy bụng và khó tiêu.
- Đồ uống có gas, thực phẩm chế biến sẵn: như soda, nước ngọt, xúc xích, thịt hộp sinh khí trong dạ dày, khiến tình trạng ợ hơi, ợ chua nặng hơn.
- Thực phẩm chua – mặn: dưa muối, cà muối, nước mắm đậm, chanh, cam, xoài xanh có tính axit cao, làm dạ dày tiết nhiều dịch vị, gây kích ứng niêm mạc thực quản.
Không nên ăn dưa muối chua khi bị trào ngược dạ dày
2. Những thói quen ăn uống cần tránh khi bị trào ngược dạ dày
Người bị trào ngược dạ dày cần tránh các thói quen như ăn quá no, ăn sát giờ ngủ, nằm ngay sau khi ăn và thường xuyên dùng đồ chế biến sẵn nhiều chất béo.
- Ăn quá no hoặc ăn sát giờ ngủ: Khi ăn quá nhiều, dạ dày căng to, tăng tiết axit và gây trào ngược lên thực quản. Việc ăn sát giờ ngủ (trong vòng 2–3 giờ trước khi nằm) khiến thức ăn chưa kịp tiêu hóa, axit dễ dâng ngược khi cơ thể ở tư thế nằm ngang.
- Nằm ngay sau khi ăn: Nằm sớm khiến axit và thức ăn chưa tiêu hóa trào lên, gây nóng rát, ợ chua, ợ hơi. Nên ngồi hoặc đi lại nhẹ nhàng ít nhất 30–45 phút sau bữa ăn.
- Thường xuyên ăn đồ chế biến sẵn, nhiều chất béo: Loại thực phẩm này tiêu hóa chậm, gây đầy hơi, làm dạ dày phải co bóp mạnh và tiết nhiều axit hơn, khiến tình trạng trào ngược dễ tái phát.
Trào ngược dạ dày do nằm luôn sau khi ăn xong
3. Lý do cần kiêng thực phẩm gây trào ngược dạ dày
Người bị trào ngược dạ dày cần kiêng các thực phẩm nhất định để tránh làm nặng tình trạng trào ngược, giảm ợ nóng, đau rát họng và bảo vệ niêm mạc thực quản.
- Tăng lượng axit dạ dày: Thực phẩm có tính axit cao (cam, chanh, cà chua) hoặc chất kích thích (rượu, bia, cà phê) làm dạ dày sản xuất nhiều axit hơn, gây kích ứng niêm mạc thực quản và dạ dày, làm triệu chứng trào ngược dạ dày và thực quản nặng hơn.
- Làm chậm quá trình tiêu hóa: Thức ăn nhiều chất béo, đồ chiên rán hoặc sô cô la khiến dạ dày tiêu hóa chậm, tăng áp lực lên cơ thắt thực quản dưới, làm axit dễ trào ngược lên thực quản.
- Giãn cơ thắt thực quản dưới (LES): Caffeine, theobromine (trong sô cô la, cà phê) và rượu bia làm giãn cơ vòng thực quản dưới, giảm khả năng ngăn axit trào lên, từ đó khiến tình trạng trào ngược tái phát hoặc nặng thêm.
Cần kiêng đồ chua, cay nóng để tránh axit trào ngược lên thực quản – dạ dày
4. Thực phẩm nên bổ sung để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày
Để giảm triệu chứng trào ngược dạ dày, Phong nên bổ sung các thực phẩm như cháo, súp, cơm mềm, rau xanh, chuối, táo, bơ, thịt nạc, cá hấp, sữa ít béo và sữa hạt để giảm ợ nóng, đau rát họng, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc thực quản.
- Cháo, súp, cơm mềm: Dễ tiêu, giảm áp lực co bóp dạ dày, hạn chế axit trào ngược lên thực quản và họng. Món ăn mềm còn giúp niêm mạc họng bớt khô rát.
- Rau xanh, trái cây ít axit (chuối, táo, bơ): Giàu chất xơ và vitamin, trung hòa axit dư thừa, hỗ trợ tiêu hóa và làm dịu niêm mạc dạ dày – thực quản.
- Thịt nạc, cá hấp: Ít dầu mỡ, giàu protein, giúp no lâu mà không kích thích tiết axit, đồng thời omega-3 trong cá hấp hỗ trợ giảm viêm.
- Sữa ít béo, sữa hạt (yến mạch, hạnh nhân, óc chó): Dễ tiêu, bổ sung canxi và dưỡng chất, không gây áp lực lên dạ dày như sữa nguyên kem, giúp giảm triệu chứng ợ nóng và đau họng.
Ngoài ra, bạn nên chia nhỏ bữa ăn, nhai kỹ, uống đủ nước ấm, kết hợp đa dạng các nhóm thực phẩm trên để kiểm soát trào ngược hiệu quả.
Nên ăn cháo loãng để hạn chế bị axit trào ngược dạ dày
Lời khuyên của chuyên gia:
Với tình trạng trào ngược dạ dày kéo dài hơn 6 tháng, Phong nên hạn chế các thực phẩm và đồ uống dễ kích thích dạ dày như đồ chiên rán, cay nóng, nhiều dầu mỡ, nước có gas, cà phê, rượu bia và trái cây có tính axit cao. Bên cạnh đó, bạn nên đi khám chuyên khoa tiêu hóa để được đánh giá mức độ trào ngược và nhận phác đồ điều trị phù hợp, giúp kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa biến chứng lâu dài.