Trào ngược dạ dày nên uống thuốc gì? Gợi ý 7 nhóm thuốc cần biết

Chào Minh, 

Trào ngược dạ dày nên điều trị bằng các nhóm thuốc ức chế tiết acid (PPI) như Nexium, Prilosec; thuốc kháng acid như Pepto Bismol; thuốc hỗ trợ nhu động như Metoclopramid; thuốc bảo vệ niêm mạc như Misoprostol và thuốc diệt vi khuẩn HP nếu có. Tùy từng trường hợp, bác sĩ có thể kết hợp men tiêu hóa, thuốc chống co thắt hoặc thảo dược hỗ trợ. Đồng thời, duy trì ăn uống hợp lý, ngủ đủ giấc và giảm stress giúp giảm triệu chứng, ngăn tái phát và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn.

Bị trào ngược dạ dày nên uống thuốc chống viêm, bảo vệ niêm mạc theo chỉ định bác sĩ

1. Vì sao phải uống thuốc khi bị trào ngược dạ dày?

Uống thuốc là bước bắt buộc giúp kiểm soát trào ngược dạ dày, vì thuốc tác động trực tiếp vào nguyên nhân gây bệnh – giảm acid, bảo vệ niêm mạc và ổn định hoạt động của dạ dày – thực quản.

• Giảm tiết acid dạ dày: Ngăn acid và dịch vị trào ngược lên thực quản, giảm kích ứng và nguy cơ tổn thương lâu dài.
• Làm lành niêm mạc thực quản: Hỗ trợ phục hồi các vết viêm, loét do acid gây ra, giảm đau rát và khó chịu.
• Ổn định co thắt cơ vòng thực quản dưới: Giúp cơ vòng hoạt động đúng, hạn chế dịch vị trào ngược ra thực quản.
• Giảm nhanh các triệu chứng khó chịu: Làm giảm ợ nóng, buồn nôn, đau rát, giúp người bệnh ăn ngủ bình thường.

2. Các nhóm thuốc điều trị trào ngược dạ dày phổ biến

Để điều trị trào ngược dạ dày nên uống các nhóm thuốc ức chế tiết acid (PPI), kháng acid (Antacid), bảo vệ niêm mạc dạ dày, điều hòa nhu động dạ dày, kháng sinh diệt vi khuẩn HP và men vi sinh/enzyme tiêu hóa.

Nhóm thuốc ức chế tiết acid (PPI)

Nhóm PPI là loại thuốc điều trị chủ chốt cho trào ngược dạ dày, giúp giảm mạnh lượng acid dư trong dạ dày và hỗ trợ phục hồi niêm mạc bị tổn thương. Bao gồm các loại Omeprazole, Esomeprazole (Nexium), Pantoprazole, Lansoprazole, Rabeprazole. Bạn nên uống trước bữa sáng khoảng 30 phút, liệu trình thường kéo dài 4–8 tuần theo hướng dẫn bác sĩ.

Lưu ý: Không tự ý sử dụng kéo dài quá 3 tháng để tránh thiếu hụt magie, canxi và các tác dụng phụ tiềm ẩn.

Nhóm thuốc kháng acid (antacid)

Đây là nhóm thuốc giúp giảm nhanh các triệu chứng ợ nóng, đau rát do trào ngược, bằng cách trung hòa lượng acid dư trong dạ dày. Bao gồm các thuốc Maalox, Gastropulgite, Gaviscon, Almagate nên uống sau bữa ăn 1–2 giờ hoặc khi xuất hiện triệu chứng khó chịu.

Lưu ý: Chỉ tác dụng tạm thời, không giải quyết nguyên nhân gốc rễ của trào ngược, nên kết hợp với các biện pháp điều trị khác theo hướng dẫn bác sĩ.

Dùng nhóm kháng acid (antacid) theo đúng chỉ định

Thuốc bảo vệ niêm mạc dạ dày

Đây là nhóm thuốc bảo vệ và hỗ trợ phục hồi niêm mạc dạ dày, tạo lớp màng che chắn chống tác động của acid và dịch vị, giúp vết thương lành nhanh hơn. Một số thuốc phổ biến: Sucralfate, Bismuth, Rebamipide. Nên uống trước bữa ăn khoảng 30 phút hoặc trước khi đi ngủ để đạt hiệu quả tối ưu.

Lưu ý: Không dùng cùng thời điểm với PPI và nên cách nhau ít nhất 2 giờ để tránh giảm tác dụng của thuốc.

Thuốc điều hòa nhu động dạ dày 

Đây là nhóm thuốc hỗ trợ giảm trào ngược cơ học bằng cách tăng co bóp dạ dày, giúp thức ăn tiêu nhanh và hạn chế dịch vị trào ngược lên thực quản. Thuốc phổ biến gồm Domperidone (Motilium), Metoclopramide (Primperan), được uống trước bữa ăn 15–30 phút để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lưu ý: Không nên dùng kéo dài ở người có bệnh tim mạch hoặc rối loạn vận động và luôn tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ.

Thuốc điều hòa nhu động dạ dày uống trước bữa ăn

Thuốc kháng sinh diệt vi khuẩn HP (nếu có)

Đây là nhóm thuốc chỉ định khi có nhiễm vi khuẩn HP, giúp loại bỏ tác nhân gây trào ngược và viêm loét dạ dày, ngăn ngừa tái phát và biến chứng. Sẽ được sử dụng nếu kết quả nội soi hoặc test hơi thở xác định dương tính với HP. Phác đồ thường kết hợp Amoxicillin + Clarithromycin + PPI (Nexium/Omeprazole), dùng đủ 10–14 ngày theo hướng dẫn bác sĩ.

Lưu ý: Không tự ý sử dụng để tránh tình trạng kháng thuốc và giảm hiệu quả điều trị. Đặc biệt, cần tuân thủ đúng liều và thời gian.

Men vi sinh và enzyme tiêu hóa (hỗ trợ)

Đây là nhóm thuốc hỗ trợ tiêu hóa và cân bằng hệ vi sinh đường ruột, giúp giảm đầy hơi, chướng bụng và cải thiện chức năng tiêu hóa, hỗ trợ quá trình điều trị trào ngược. Bao gồm các loại thuốc như BioGaia, Enterogermina, Imiale. Thuốc thường được uống sau ăn khoảng 30 phút hoặc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả tốt nhất.

Lưu ý: Đây là thuốc hỗ trợ, không thay thế các thuốc điều trị chính như PPI hay kháng sinh cần hỏi bác sĩ trước khi dùng.

3. Thuốc Nam – thảo dược hỗ trợ trào ngược dạ dày

Thuốc nam và các thảo dược như nghệ, mật ong, chè dây, lá khôi tía, cam thảo, gừng, trà hoa cúc có thể giảm acid, làm lành niêm mạc và giảm triệu chứng trào ngược, thường dùng kết hợp với thuốc Tây để tăng hiệu quả.

• Nghệ và mật ong: Nghệ có khả năng kháng viêm, kết hợp mật ong giúp làm lành vết loét dạ dày, giảm tổn thương niêm mạc.
• Chè dây: Chứa flavonoid kháng khuẩn, đặc biệt hiệu quả chống vi khuẩn HP, hạn chế viêm và loét dạ dày.
• Lá khôi tía: Giúp giảm ợ hơi, ợ chua, làm dịu niêm mạc, hỗ trợ tiêu hóa và giảm khó chịu.
• Cam thảo: Tác dụng giảm co thắt dạ dày, bảo vệ niêm mạc và làm dịu cơn đau, ợ nóng.
• Gừng: Hỗ trợ tiêu hóa, giảm buồn nôn và trào ngược nhẹ, đồng thời tăng lưu thông máu dạ dày.
• Trà hoa cúc: An thần, giảm căng thẳng và co thắt dạ dày, giúp cơ thể dễ chịu hơn, hỗ trợ giấc ngủ tốt hơn.

Lưu ý: Nên sử dụng cách thuốc Tây ít nhất 2 giờ để tránh làm giảm hiệu quả điều trị chính.

Có thể uống trà thảo dược để chữa trào ngược dạ dày

4. Cách uống thuốc trào ngược dạ dày đúng cách

Để thuốc trào ngược dạ dày phát huy tối đa hiệu quả, cần uống đúng giờ, đủ liều, tuân thủ thời gian điều trị và thực hiện đúng các lưu ý khi dùng thuốc.

• Uống đúng giờ, đúng liều, đủ thời gian: Giúp kiểm soát acid ổn định, niêm mạc dạ dày phục hồi tốt, tránh tái phát.
• Không tự ngưng thuốc khi triệu chứng giảm: Dừng sớm có thể làm bệnh trở lại nhanh và khó kiểm soát hơn.
• Tránh uống cùng lúc nhiều loại thuốc trung hòa acid: Kết hợp đồng thời có thể làm giảm tác dụng của từng loại.
• Không nằm ngay sau khi uống thuốc: Ngồi thẳng hoặc đứng ít nhất 30 phút giúp thuốc hấp thu tốt và giảm nguy cơ trào ngược.
• Uống nhiều nước và ăn nhẹ trước khi dùng thuốc tăng co bóp dạ dày: Giúp thuốc hoạt động hiệu quả, giảm kích ứng niêm mạc và hỗ trợ tiêu hóa.

5. Các biện pháp hỗ trợ giảm trào ngược bên cạnh dùng thuốc

Ngoài việc dùng thuốc, việc thay đổi chế độ ăn, quản lý stress và điều chỉnh sinh hoạt, tư thế là yếu tố then chốt giúp giảm triệu chứng trào ngược dạ dày hiệu quả.

Thay đổi thói quen ăn uống:

• Ăn chậm, nhai kỹ và chia nhỏ các bữa ăn để giảm áp lực dạ dày.
• Tránh đồ cay, chiên rán, rượu bia, cà phê vì dễ kích thích tiết acid.
• Không ăn sau 20h và không nằm ngay sau khi ăn để hạn chế trào ngược.
• Duy trì cân nặng lý tưởng, tránh thừa cân làm tăng áp lực lên dạ dày.

Kiểm soát stress:

• Thực hành thiền, yoga, hít thở sâu giúp giảm co thắt cơ vòng dạ dày.
• Ngủ đủ giấc, tránh thức khuya để cân bằng hormone và giảm kích thích acid.

Tư thế và sinh hoạt:

• Nâng cao đầu giường khi ngủ 15–20cm để ngăn trào ngược về đêm.
• Mặc quần áo rộng rãi, không thắt bụng chặt, giảm áp lực lên dạ dày.
• Không hút thuốc và hạn chế uống nước có gas vì làm tăng acid và trào ngược.

Ăn chậm nhai kỹ để hạn chế bị trào ngược dạ dày

6. Khi nào cần gặp bác sĩ?

Bạn nên đến bác sĩ ngay nếu xuất hiện các dấu hiệu như nôn ra máu, đi ngoài phân đen, sụt cân nhanh, đau rát ngực, khó nuốt, hoặc khi dùng thuốc 2–4 tuần không giảm triệu chứng hoặc triệu chứng tái phát dù đã điều trị lâu dài.

• Nôn ra máu hoặc đi ngoài phân đen: dấu hiệu xuất huyết tiêu hóa cần xử lý kịp thời.
• Sụt cân nhanh, đau rát ngực, khó nuốt: cảnh báo tổn thương nghiêm trọng thực quản hoặc dạ dày.
• Không giảm triệu chứng sau 2–4 tuần dùng thuốc: cho thấy điều trị hiện tại chưa hiệu quả.
• Tái phát liên tục dù đã dùng thuốc Tây lâu dài: cần đánh giá lại nguyên nhân và điều chỉnh phác đồ.

Kiểm soát trào ngược dạ dày hiệu quả cần sử dụng thuốc đúng hướng dẫn, bao gồm thuốc ức chế acid, bảo vệ niêm mạc và men tiêu hóa. Nếu có vi khuẩn HP, cần điều trị theo phác đồ kháng sinh. Đồng thời, Minh cần thay đổi thói quen ăn uống, ngủ đủ giấc và giảm stress sẽ giúp giảm triệu chứng, ngăn tái phát và hỗ trợ phục hồi nhanh hơn.