Viêm đại tràng có siêu âm được không? cần lưu ý điều gì

Chào Hằng,

Viêm đại tràng có thể siêu âm để phát hiện gián tiếp các bất thường như thành ruột dày, dịch quanh ruột hoặc viêm lan tỏa, nhưng phương pháp này không đủ chính xác. Nội soi đại tràng vẫn là phương pháp ưu tiên để quan sát trực tiếp và đánh giá chính xác các tổn thương niêm mạc.

Có thể siêu âm để phát hiện viêm đại tràng

1. Vai trò của siêu âm trong chẩn đoán viêm đại tràng: 

Siêu âm chỉ đóng vai trò hỗ trợ chẩn đoán viêm đại tràng, giúp đánh giá mức độ viêm và tiên lượng điều trị, nhưng không thể thay thế các phương pháp chính như nội soi do hạn chế quan sát niêm mạc tại vị trí khuất và tay nghề bác sĩ thực hiện.

Ưu điểm của siêu âm viêm đại tràng:

• Phát hiện dấu hiệu gián tiếp: Siêu âm nhận biết các bất thường như thành ruột dày lên hoặc phân lớp bất thường, gợi ý tình trạng viêm mà không cần can thiệp xâm lấn.
• Đánh giá mức độ viêm nhiễm: Khi viêm đại tràng nặng, siêu âm giúp bác sĩ định hình phạm vi và mức độ tổn thương, hỗ trợ quyết định phác đồ điều trị phù hợp.
• Theo dõi hiệu quả điều trị: Siêu âm có thể quan sát sự thay đổi cấu trúc thành ruột theo thời gian, từ đó đánh giá xem bệnh nhân có đáp ứng tốt với thuốc hay cần điều chỉnh.

Hạn chế của siêu âm viêm đại tràng

• Giới hạn về độ chi tiết của niêm mạc: Siêu âm khó phát hiện các vết loét nhỏ hoặc tổn thương nông trên bề mặt đại tràng, chỉ cho thấy các thay đổi cấu trúc chung của thành ruột.
• Khó quan sát ở những vị trí che khuất: Các đoạn đại tràng bị khí hoặc tạng lân cận che khuất sóng siêu âm, khiến một số vùng không thể đánh giá chính xác.
• Kết quả phụ thuộc yếu tố kỹ thuật và bệnh nhân: Hình ảnh thu được có thể bị ảnh hưởng bởi kỹ năng của người thực hiện, tư thế và tình trạng cơ thể của bệnh nhân như béo phì, co thắt hoặc đầy hơi.

Siêu âm giúp phát hiện các bất thường như thành ruột dày lên hoặc phân lớp bất thường

2. Khi nào bác sĩ chỉ định siêu âm?

Bác sĩ chỉ định siêu âm khi cần đánh giá viêm đại tràng hoặc biến chứng, đặc biệt trong những trường hợp không thể nội soi ngay hoặc để theo dõi sau điều trị.

• Đau bụng hoặc nghi ngờ viêm ruột, áp-xe quanh đại tràng: Siêu âm giúp phát hiện các dấu hiệu viêm, áp-xe hoặc dịch quanh đại tràng mà không cần can thiệp xâm lấn.
• Người chưa thể nội soi ngay: Với bệnh nhân sức khỏe yếu, có chống chỉ định nội soi hoặc không hợp tác, siêu âm là phương pháp an toàn để đánh giá tình trạng đại tràng.
• Theo dõi biến chứng sau điều trị: Sau khi điều trị viêm đại tràng, siêu âm giúp kiểm tra tiến triển của bệnh, phát hiện sớm các biến chứng như áp-xe, thủng hoặc dày thành ruột, từ đó bác sĩ có thể điều chỉnh phác đồ nếu cần.

3. Vì sao siêu âm không thay thế được nội soi?

Siêu âm không thể thay thế nội soi vì không quan sát trực tiếp niêm mạc, không lấy được mẫu sinh thiết và có nguy cơ bỏ sót các tổn thương nhỏ hoặc ung thư giai đoạn sớm.

• Không quan sát trực tiếp niêm mạc và ổ viêm: Siêu âm chỉ cung cấp hình ảnh gián tiếp về thành ruột, không thể nhìn rõ các vết loét nhỏ hay mức độ tổn thương trên bề mặt niêm mạc.
• Không thể lấy mẫu sinh thiết: Nội soi cho phép lấy mẫu mô để làm xét nghiệm giải phẫu bệnh, đánh giá chính xác viêm, polyp hay ung thư, trong khi siêu âm không làm được điều này.
• Nguy cơ bỏ sót tổn thương nhỏ: Polyp, vết loét nhỏ hoặc ung thư giai đoạn sớm có thể không hiện rõ trên siêu âm, dẫn đến chẩn đoán thiếu chính xác nếu chỉ dựa vào siêu âm.

Nội soi giúp phát hiện chính xác các polyp nhỏ hay vết viêm loét so với siêu âm

4. Phương pháp chẩn đoán viêm đại tràng chính xác nhất hiện nay

Phương pháp chẩn đoán viêm đại tràng chính xác nhất hiện nay là nội soi đại tràng kết hợp sinh thiết, trong khi xét nghiệm phân, máu và chụp CT/MRI được dùng bổ trợ hoặc cho các ca phức tạp.

• Nội soi đại tràng: Cho phép quan sát trực tiếp niêm mạc, phát hiện vết loét, polyp, ổ viêm và có thể lấy mẫu sinh thiết để xác định chính xác mức độ viêm hoặc loại trừ ung thư.
• Xét nghiệm phân và máu: Giúp phát hiện viêm, nhiễm khuẩn, máu ẩn trong phân hoặc các dấu hiệu viêm hệ thống, hỗ trợ đánh giá bệnh trạng nhưng không cung cấp hình ảnh trực tiếp về niêm mạc.
• Chụp CT/MRI ruột: Thường áp dụng cho các trường hợp phức tạp hoặc viêm loét nặng, giúp đánh giá tổn thương sâu, biến chứng hoặc mức độ lan rộng mà nội soi không quan sát được.

Nội soi đại tràng phương pháp chính xác phát hiện viêm hoặc ung thư đại tràng

Lời khuyên của chuyên gia:

Nếu Hằng nghi ngờ viêm đại tràng, hãy đến bác sĩ thăm khám sớm. Siêu âm có thể hỗ trợ đánh giá tình trạng viêm, nhưng nội soi vẫn là phương pháp chính xác nhất để phát hiện tổn thương và lấy mẫu sinh thiết. Bạn có thể lựa chọn Phòng khám nội soi Dr.Giang – địa chỉ uy tín để được tư vấn và thực hiện nội soi an toàn.