Trước khi nội soi đại tràng nên ăn gì? Danh sách thực phẩm cần biết

Chào Khánh, 

Trước khi nội soi đại tràng, người bệnh nên ăn thực phẩm mềm, dễ tiêu như cháo, súp, cơm nát, thịt nạc, cá hấp, sữa chua trong 3–5 ngày trước thủ thuật. Trước 6–8 tiếng phải nhịn ăn, có thể uống nước lọc và 2 giờ trước nội soi không được ăn uống gì để đảm bảo an toàn và giúp bác sĩ quan sát rõ hình ảnh nội soi. Ngoài ra, tránh tuyệt đối các loại rau sống, trái cây có hạt, ngũ cốc nguyên vỏ và đồ ăn có màu đỏ, tím, cam vì có thể làm mờ hình ảnh niêm mạc, gây khó khăn khi bác sĩ quan sát trong quá trình nội soi.

Khoảng 1 tuần trước khi nội soi:

• Nên ăn: Các món nhẹ nhàng, ít chất xơ, dễ tiêu hóa như cơm, cháo, súp, thịt nạc, bánh mì, trái cây không hạt.
• Nên uống: Nước lọc, nước trái cây không màu, nước hầm xương.
• Nên tránh: Đồ ăn khó tiêu, chiên rán, đồ uống có màu, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây có vỏ.
• Lưu ý: Thuốc chứa sắt phải dừng 7 ngày trước, cần tham khảo bác sĩ về các loại thuốc khác đang dùng.

3–5 ngày trước khi nội soi:

• Nên ăn: Thức ăn nhẹ, dễ tiêu như cháo, canh, súp, thịt nạc, cơm, bánh mì, trái cây không hạt.
• Nên uống: Nước lọc, nước trái cây không màu.
• Nên tránh: Thức ăn chiên rán, nhiều chất xơ (rau lá xanh, trái cây có hạt), các loại hạt, đồ uống có màu (sữa, cà phê, nước hoa quả), rượu bia, thuốc lá.

1 ngày trước khi nội soi:

• Nên ăn: Thức ăn lỏng, mềm, dễ tiêu như cháo trắng, súp, canh loãng.
• Nên uống: Nước lọc, đồ uống không màu, đồ uống có chất điện giải.
• Nên tránh: Thực phẩm rắn, cứng, khó tiêu (thịt, rau sống), đồ uống có gas hoặc có màu.

6–8 tiếng trước khi nội soi:

• Tuyệt đối không ăn bất cứ thức ăn nào.
• Có thể uống nước lọc hoặc một ít nước đường nếu quá đói, tuyệt đối không uống nước có màu để tránh trào ngược hoặc sặc vào phổi.

2 giờ trước khi nội soi:

• Không ăn, không uống bất cứ thứ gì, kể cả nước lọc, nhằm tránh nguy cơ trào ngược, sặc thức ăn hoặc nước vào phổi khi nội soi.

Ưu tiên ăn cháo loãng trong 3-5 ngày trước khi nội soi đại tràng

1. Ngày nội soi đại tràng nên ăn/uống gì?

Trong ngày nội soi đại tràng, bệnh nhân không nên ăn thức ăn rắn mà chỉ được uống nước lọc hoặc chất lỏng trong suốt trước 2-3 giờ nội soi để đảm bảo an toàn khi thực hiện, cho kết quả chính xác.

• Không ăn bất kỳ thức ăn rắn: như cơm, cháo, thịt hay rau để ruột trống hoàn toàn, giúp bác sĩ quan sát rõ niêm mạc đại tràng.
• Có thể uống nước lọc hoặc chất lỏng trong suốt: Nước hầm trong, nước điện giải không màu cho đến trước giờ nội soi 2–3 tiếng để tránh mất nước.
• Ngừng hoàn toàn ăn uống trước khi nội soi 2–3 tiếng: Nhằm hạn chế nguy cơ trào ngược hoặc sặc trong quá trình thực hiện.

2. Thực phẩm cần tránh tuyệt đối trước nội soi đại tràng

Trước khi nội soi đại tràng, Khánh cần tuyệt đối tránh các loại thực phẩm nhiều chất xơ, dầu mỡ và có màu đậm vì chúng làm ruột khó sạch, che khuất hình ảnh nội soi và ảnh hưởng kết quả chẩn đoán.

• Rau sống, ngũ cốc nguyên hạt, trái cây nhiều hạt: rau muống, rau cải, ngô nguyên hạt, mè, đậu, ổi, thanh long, dưa hấu… chứa nhiều chất xơ không tan, dễ bám vào thành ruột khiến bác sĩ khó quan sát tổn thương.
• Thức ăn chiên rán, nhiều dầu mỡ: Như gà rán, khoai tây chiên, xúc xích, đồ xào, da heo… khiến tiêu hóa chậm, làm tăng chất cặn bã trong ruột, giảm hiệu quả làm sạch trước nội soi.
• Thực phẩm và đồ uống có màu đỏ, tím, cam đậm: Nước ép dâu, củ dền, cà rốt, nước ngọt có màu, thạch trái cây, siro… dễ khiến bác sĩ nhầm lẫn với máu hoặc tổn thương niêm mạc.
• Đồ uống kích thích và có gas: Rượu, bia, cà phê sữa, trà sữa, nước ngọt có gas gây kích ứng đường ruột, làm đầy hơi, co bóp mạnh, ảnh hưởng đến quá trình soi và gây khó chịu cho người bệnh.

Không nên uống bia rượu trước khi nội soi đại tràng

3. Lưu ý quan trọng khi chuẩn bị ăn uống trước khi nội soi đại tràng

Trước khi nội soi đại tràng, Khánh cần nhịn ăn ít nhất 6–8 tiếng, chỉ uống nước lọc, uống thuốc xổ theo chỉ định và thông báo cho bác sĩ về tình trạng sức khỏe.

• Nhịn ăn ít nhất 6–8 tiếng trước khi soi: Chỉ được uống nước lọc trong thời gian này để tránh trào ngược hoặc sặc khi làm thủ thuật.
• Uống thuốc xổ đúng hướng dẫn: Nên hoàn tất trước giờ soi 3–5 tiếng để làm sạch ruột, giúp bác sĩ quan sát niêm mạc rõ ràng.
• Thông báo cho bác sĩ nếu đang dùng thuốc: Thuốc chống đông máu, tiểu đường, tim mạch… vì có thể cần điều chỉnh liều hoặc tạm ngừng để tránh biến chứng khi nội soi.
• Nên có người thân đi cùng: Nếu bạn được chỉ định dùng thuốc an thần, do sau khi soi có thể còn mệt, buồn ngủ và không nên tự lái xe hay di chuyển một mình.

Bác sĩ trực tiếp thăm khám và tư vấn trước khi nội soi đài tràng

Lời khuyên chuyên gia:

Khánh nên tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ về chế độ ăn uống và làm sạch ruột, vì đây là yếu tố quan trọng giúp quá trình nội soi diễn ra an toàn và cho kết quả chính xác. Việc ăn nhẹ, dễ tiêu, tránh thực phẩm nhiều chất xơ hoặc có màu đậm, kết hợp uống thuốc làm sạch đại tràng đúng cách, sẽ giúp bác sĩ quan sát rõ niêm mạc ruột và giảm nguy cơ biến chứng.