Polyp dạ dày có nguy hiểm không? TS. BS Đỗ Anh Giang trả lời

Chào Mai,

Polyp dạ dày có thể nguy hiểm nếu phát triển thành khối u ác tính hoặc làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, đặc biệt là polyp u tuyến và polyp kích thước lớn hơn 1cm. Tuy nhiên, trên 90% trường hợp polyp thường lành tính, ít gây biến chứng nghiêm trọng. Để đảm bảo an toàn, người bệnh nên nội soi, sinh thiết và theo dõi định kỳ, đồng thời cắt bỏ polyp khi có dấu hiệu bất thường nhằm phòng ngừa nguy cơ ung thư.

Mức độ nguy hiểm của polyp dạ dày:

Tiềm ẩn nguy cơ ung thư: 

• Polyp u tuyến, đặc biệt khi kích thước >1 cm hoặc có bất thường mô học, có nguy cơ tiến triển thành ung thư dạ dày.
• Polyp nhỏ, lành tính thường ít nguy cơ, nhưng vẫn cần theo dõi định kỳ để kịp thời xử lý nếu có thay đổi.

Biến chứng khác:

• Tắc nghẽn đường tiêu hóa: Polyp lớn có thể gây nôn mửa, khó tiêu, sụt cân không rõ nguyên nhân.
• Thiếu máu mạn tính: Một số polyp có thể chảy máu âm ỉ, dẫn đến mệt mỏi, chóng mặt, da xanh xao.

Không phải tất cả polyp đều nguy hiểm:

Polyp tăng sản thường liên quan đến viêm dạ dày mạn tính do vi khuẩn HP. Nếu kích thước nhỏ và được điều trị HP triệt để, polyp này thường không nguy hiểm.

Mức độ nguy hiểm sẽ phụ thuộc vào loại polyp dạ dày

Có những loại polyp dạ dày nào? 

Polyp dạ dày thường gặp gồm: polyp tăng sản, polyp u tuyến (adenoma), polyp viêm, polyp tuyến ruột (fundic gland polyp) và các polyp hiếm gặp khác.

• Polyp tăng sản (Hyperplastic polyp): Thường liên quan viêm dạ dày mạn tính hoặc nhiễm vi khuẩn HP. Kích thước nhỏ, lành tính, nguy cơ ung thư thấp.
• Polyp u tuyến (Adenomatous polyp): Xuất phát từ tế bào tuyến dạ dày, có nguy cơ tiến triển thành ung thư. Nguy cơ cao hơn nếu >1 cm hoặc có bất thường mô học (loạn sản).
• Polyp viêm (Inflammatory polyp): Hình thành do phản ứng viêm niêm mạc dạ dày. Thường lành tính, ít nguy cơ ác tính.
• Polyp tuyến ruột (Fundic gland polyp): Thường xuất hiện ở đáy vị, nhỏ, lành tính. Nguy cơ ung thư thấp, nhưng đôi khi liên quan hội chứng di truyền (FAP).
• Polyp hiếm gặp khác (u thần kinh, leiomyoma…): Thường lành tính, cần sinh thiết để xác định.

Khi nào polyp dạ dày cần điều trị?

Polyp dạ dày cần điều trị khi là polyp u tuyến lớn (>1 cm), có loạn sản hoặc bất thường mô học, gây triệu chứng hoặc kèm viêm dạ dày mạn tính do vi khuẩn HP.

• Polyp u tuyến hoặc có bất thường mô học: Polyp u tuyến, đặc biệt >1 cm hoặc có loạn sản/mô tiền ung thư, có nguy cơ tiến triển thành ung thư. Bác sĩ thường đề nghị cắt bỏ qua nội soi để phòng biến chứng ác tính.
• Polyp lớn gây triệu chứng: Tắc nghẽn tiêu hóa, đau bụng, buồn nôn, nôn mửa hoặc chảy máu. Nếu không điều trị kịp thời, có thể dẫn đến thiếu máu mạn tính và sụt cân.
• Polyp liên quan viêm dạ dày mạn do HP: Polyp tăng sản nhỏ nhưng kèm nhiễm HP cần điều trị triệt để. Nếu polyp không giảm hoặc tăng kích thước sau điều trị HP, có thể cắt bỏ.

Polyp có kích thước lớn, to cần phải điều trị sớm

Polyp dạ dày có triệu chứng gì không?

Polyp dạ dày thường không có triệu chứng rõ ràng, nhưng khi lớn hoặc gây biến chứng, có thể gây đau bụng, buồn nôn, nôn, đầy bụng, chướng bụng, đi ngoài ra máu hoặc thiếu máu mạn tính.

Một số dấu hiệu chị Mai cần lưu ý để điều trị polyp dạ dày sớm:

• Đau bụng âm ỉ hoặc đau khi ấn vùng thượng vị.
• Khó tiêu, đầy bụng, chướng bụng.
• Buồn nôn, nôn hoặc ói mửa.
• Chảy máu tiêu hóa, có phân đen hoặc nôn ra máu.
• Thiếu máu mạn tính gây mệt mỏi, chóng mặt, da xanh, sụt cân.
• Tắc nghẽn đường tiêu hóa gây nôn, buồn nôn, sụt cân không rõ nguyên nhân.

Đau bụng, đau âm ỉ là dấu hiệu bị polyp dạ dày thường gặp nhất

Polyp dạ dày có phải mổ không?

Không phải mọi polyp dạ dày đều cần mổ. Hầu hết polyp nhỏ, lành tính chỉ cần theo dõi định kỳ. Phẫu thuật hoặc cắt bỏ chỉ được chỉ định khi polyp lớn, có nguy cơ ung thư, gây triệu chứng hoặc bất thường mô học.

Cách theo dõi và phòng ngừa polyp tái phát

Để ngăn polyp dạ dày tái phát, người bệnh cần nội soi định kỳ, điều trị triệt để vi khuẩn HP, duy trì chế độ ăn uống lành mạnh và theo dõi các triệu chứng bất thường.

• Nội soi định kỳ: Polyp, đặc biệt là polyp u tuyến hoặc có nguy cơ ác tính, cần nội soi theo lịch bác sĩ (thường 6–12 tháng/lần). Giúp phát hiện sớm polyp tái phát hoặc biến chứng.
• Điều trị vi khuẩn HP nếu có: Nhiễm HP là nguyên nhân thường gặp dẫn đến polyp tăng sản và viêm dạ dày mạn. Điều trị triệt để HP giúp giảm nguy cơ polyp tái phát.
• Chế độ ăn uống và sinh hoạt lành mạnh: Tránh rượu bia, thuốc lá, thực phẩm cay nóng và đồ chiên rán. Ăn nhiều rau xanh, trái cây, thực phẩm giàu chất xơ để bảo vệ niêm mạc dạ dày.
• Theo dõi các triệu chứng bất thường: Khi xuất hiện đau bụng kéo dài, buồn nôn, nôn ra máu, phân đen, sụt cân, cần khám ngay để xử lý kịp thời.

Nội soi định kỳ để phát hiện và phòng tránh sớm ung thư polyp dạ dày

Mai thân mến, dù polyp dạ dày thường ít gây triệu chứng, việc theo dõi định kỳ và tuân thủ chỉ dẫn của bác sĩ là rất quan trọng. Điều này giúp phát hiện sớm những thay đổi bất thường, xử lý kịp thời và hạn chế nguy cơ biến chứng nguy hiểm. Hãy duy trì lịch tái khám định kỳ để bảo vệ sức khỏe và phòng nguy cơ tái phát.