Khám đại tràng không cần nội soi cần lưu ý điều gì?
Hồng Nhung, 34 tuổi, TP.HCM 
Đã hỏi: 03/09/2025 Có cách nào khám đại tràng không cần nội soi không vậy bác sĩ, vì em hơi sợ sẽ bị khó chịu.
TS.BS Nội soi tiêu hóa Đỗ Anh Giang
Đã trả lời: 03/09/2025 Chào Nhung,
Có thể khám đại tràng mà không cần nội soi, người bệnh có thể thực hiện các phương pháp chẩn đoán hình ảnh như siêu âm đại tràng, chụp X-quang đại tràng cản quang, hay sử dụng công nghệ tiên tiến hơn như chụp CT scan, MRI đại tràng hoặc nội soi đại tràng ảo. Những phương pháp này giúp bác sĩ thấy rõ cấu trúc bên trong đại tràng mà không xâm lấn. Bên cạnh đó, để xác định thêm các nguyên nhân bệnh lý, bác sĩ cũng có thể chỉ định làm xét nghiệm phân hoặc xét nghiệm máu nhằm tìm dấu hiệu nhiễm trùng hoặc các tình trạng sức khỏe khác liên quan.
Có thể thực hiện khám đại tràng bằng các phương pháp khác
Cụ thể, các phương pháp khám đại tràng không cần nội soi:
– Chụp X-quang đại tràng cản quang: Kỹ thuật này sử dụng chất cản quang đặc biệt là barit được bơm vào trực tràng, lấp đầy toàn bộ khung đại tràng. Sau đó, bác sĩ sẽ thực hiện chụp X-quang. Nhờ có chất cản quang, hình ảnh đại tràng hiện lên rõ nét, giúp phát hiện các bất thường như polyp, khối u, hoặc những thay đổi về cấu trúc thành ruột.
– Siêu âm đại tràng: Siêu âm đại tràng là phương pháp chẩn đoán không xâm lấn, sử dụng sóng âm thanh tần số cao để tạo ra hình ảnh cấu trúc bên trong đại tràng và các cơ quan lân cận. Kỹ thuật này đặc biệt hữu ích trong việc phát hiện các bệnh lý cấp tính như tắc ruột, viêm ruột thừa, hoặc viêm túi thừa, giúp bác sĩ đưa ra chẩn đoán nhanh chóng và chính xác.
Siêu âm đại tràng không cần xâm lấn, không gây nguy hiểm
– Chụp CT và MRI: Khi cần đánh giá chi tiết hơn về các bệnh lý đại tràng, bác sĩ thường chỉ định chụp cắt lớp vi tính (CT) hoặc chụp cộng hưởng từ (MRI). Đây là hai kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tiên tiến, cho phép khảo sát toàn bộ các mô mềm trong ổ bụng với độ phân giải cao. Nhờ vậy, có thể cung cấp thông tin toàn diện về kích thước, vị trí, và mức độ lan rộng của các tổn thương, hỗ trợ đắc lực trong việc chẩn đoán và lập kế hoạch điều trị.
Ưu – nhược điểm của khám đại tràng không cần nội soi
Dưới đây là những ưu, nhược điểm của các phương pháp khám đại tràng không cần nội soi:
| Phương pháp | Ưu điểm | Nhược điểm |
| Chụp CT Scan |
– Ít xâm lấn, không cần gây mê. – Thời gian nhanh (15–20 phút). – Có thể phát hiện thêm bất thường ngoài đại tràng. |
– Không lấy mẫu sinh thiết, không cắt polyp được. – Dễ bỏ sót polyp nhỏ (<5mm). – Phơi nhiễm tia X, không lặp lại thường xuyên. |
| X-quang đại tràng cản quang |
– Kỹ thuật đơn giản, chi phí thấp. – Ít biến chứng nguy hiểm. |
– Độ chính xác thấp, khó phát hiện tổn thương sớm. – Không sinh thiết hoặc can thiệp. – Cũng có tia X. |
| Siêu âm bụng dưới |
– An toàn, không tia bức xạ. – Phát hiện tốt các khối u lớn, tổn thương ngoài ruột. |
– Khó quan sát toàn bộ niêm mạc đại tràng. – Dễ bỏ sót polyp nhỏ hoặc tổn thương sớm. – Phụ thuộc nhiều vào tay nghề bác sĩ. |
| MRI đại tràng | – Không xâm lấn | – Ít phổ biến và chi phí cao |
| Xét nghiệm máu ẩn |
– Đơn giản, dễ thực hiện tại nhà. – Chi phí thấp. – Phù hợp tầm soát định kỳ ban đầu. |
– Không phát hiện được polyp hoặc u chưa chảy máu. – Dễ dương tính giả (do trĩ, viêm ruột…). – Nếu dương tính vẫn phải nội soi để chẩn đoán. |
Chụp Ct cũng là cách để kiểm tra đại tràng
Khi nào vẫn bắt buộc phải nội soi?
Các trường hợp cần bắt buộc phải nội soi đại tràng ngay:
– Khi xuất hiện triệu chứng bất thường ở đường tiêu hóa dưới: Nếu gặp tình trạng đi ngoài ra máu, phân đen, phân có chất nhầy; đau bụng âm ỉ hoặc dữ dội kéo dài; rối loạn tiêu hóa dai dẳng (tiêu chảy, táo bón không dứt);.
– Tiền sử bệnh lý cá nhân: Những người từng mắc polyp đại tràng, ung thư đại tràng, viêm loét đại tràng hoặc bệnh Crohn cần được nội soi định kỳ để theo dõi và kịp thời phát hiện tái phát hay biến chứng.
– Yếu tố gia đình: Trường hợp có bố, mẹ hoặc anh chị em ruột từng bị ung thư đại tràng hay polyp có yếu tố di truyền thì nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Do đó, nội soi sớm và thường xuyên sẽ giúp phát hiện sớm bất thường.- Sau quá trình điều trị: Người bệnh đã can thiệp điều trị polyp, ung thư hoặc các bệnh lý đại tràng khác thường được chỉ định nội soi kiểm tra định kỳ nhằm đánh giá kết quả và phát hiện kịp thời dấu hiệu tái phát.
Xuất hiện dấu hiệu bất thường như đau bụng kéo dài, táo bón
Giải pháp cho người sợ nội soi như Nhung
Nếu Nhung vẫn còn e ngại, hiện nay đã có phương pháp nội soi gây mê, không đau, không khó chịu. Nhiều bệnh nhân ban đầu rất sợ, nhưng sau khi trải nghiệm đều bất ngờ vì thủ thuật nhẹ nhàng và an toàn. Với thời gian thực hiện nhanh chỉ từ 20 – 30 phút, sau đó bệnh nhân được nghỉ ngơi từ 1 – 2 giờ và có thể về nhà.
Nội soi đại tràng gây mê giúp người bệnh thoải mái, không gây đau đớn
Có thể thấy, khám đại tràng không cần nội soi là hoàn toàn có thể, nhưng chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế được nội soi trong chẩn đoán và điều trị. Nếu bạn sợ khó chịu, hãy cân nhắc nội soi gây mê tại cơ sở uy tín như nội soi Phòng khám bác sĩ giang, vừa an toàn, vừa chính xác, giúp phát hiện sớm và xử lý kịp thời.
