Cấu tạo và 3 loại máy nội soi tiêu hóa phổ biến trên thị trường

Máy nội soi dùng để chẩn đoán và điều trị các bệnh lý đường tiêu hóa. Hiện nay việc sử dụng máy nội soi giúp nội soi dạ dày, đại tràng, tá tràng,… là phương pháp an toàn và hiệu quả để chẩn đoán bệnh đường tiêu hóa. Trung tâm Nội soi – Tiêu hoá Dr. Giang sẽ chia sẻ các loại máy nội soi tiêu hóa phổ biến hiện nay.

1. Máy nội soi tiêu hóa là gì?

Máy nội soi tiêu hóa, còn gọi là máy nội soi dạ dày, là thiết bị y tế giúp chẩn đoán các bệnh lý liên quan đến hệ tiêu hóa. Với công nghệ hiện đại, máy nội soi cho phép bác sĩ quan sát hình ảnh rõ ràng bên trong các bộ phận như dạ dày, niêm mạc và ruột. Điều này giúp phát hiện các vấn đề như viêm, loét, polyp hay khối u, từ đó đưa ra chẩn đoán chính xác và phác đồ điều trị phù hợp. 

2. Cấu tạo máy nội soi gồm những gì?

Cấu tạo của máy nội soi dạ dày bao gồm nhiều thành phần quan trọng với sự phức tạp nhất định:

– Bộ phận điều khiển: gồm các nút điều chỉnh để thay đổi hướng di chuyển của ống nội soi, như điều chỉnh lên xuống, trái phải và nút khóa để cố định vị trí

– Thân máy: gồm phần mềm và phần cong, cùng với đầu máy quan trọng giúp truyền tải hình ảnh quan sát được

– Dây dẫn: có chức năng truyền tín hiệu và điều khiển các chuyển động của ống nội soi

– Phần kết nối với nguồn sáng: cung cấp ánh sáng cần thiết để chiếu sáng các khu vực cần quan sát trong quá trình nội soi

– Các bộ phận phụ trợ: gồm các kết nối với máy hút, nguồn điện và nước, giúp quá trình nội soi diễn ra mượt mà và hiệu quả

Cấu tạo của máy nội soi

3. Phân loại máy nội soi

Máy nội soi gồm 2 loại chính là máy nội soi tiêu hóa và máy nội soi tai, mũi, họng.

3.1. Máy nội soi tiêu hóa

Máy nội soi tiêu hóa hoạt động dựa trên một ống soi mềm có đường kính khoảng 1cm và chiều dài từ 100cm đến 140cm. Ống soi này tích hợp các kênh dẫn sáng, kênh hơi, kênh nước, bộ phận cơ học và camera để thu nhận, truyền và xử lý hình ảnh từ đường tiêu hóa ra màn hình hiển thị.

Có hai công nghệ chính được sử dụng trong máy nội soi tiêu hóa ống mềm:

+ Công nghệ Fiber: đây là công nghệ cũ, trong đó camera được gắn ở đầu tay cầm. Hình ảnh thu được từ đầu dây về camera khá dài nên chất lượng tín hiệu thấp, số điểm ảnh thu được còn phụ thuộc vào số dây dẫn sáng trong bó quang. Bó quang học không chỉ truyền ánh sáng mà còn truyền hình ảnh. Do đó, khi các bó quang bị đứt, sẽ xuất hiện các điểm đen trên màn hình hiển thị. Công nghệ này có tuổi thọ thấp và hiện nay gần như không còn được sử dụng

+ Công nghệ Video: trong công nghệ này, camera được gắn ngay đầu dây soi và tín hiệu truyền về dưới dạng tín hiệu video. Bó quang học chỉ có chức năng dẫn ánh sáng, nên việc đứt một vài bó chỉ làm suy giảm khả năng dẫn sáng. Công nghệ video lại được chia thành hai dòng:

– Loại CCD đen trắng: hình ảnh camera thu được là đen trắng, màu sắc được tái tạo bằng ba bó quang học có màu RGB khác nhau. Các màu sắc này quay vòng (nhấp nháy) chồng lên nhau để tạo nên hình ảnh màu, giống như nguyên lý của máy in màu. Các model phổ biến sử dụng công nghệ này bao gồm CV 200, CV 240, CV260 của Olympus – Nhật

– Loại CCD màu: hầu hết các máy nội soi mới hiện nay sử dụng công nghệ CCD màu, cho hình ảnh trung thực hơn và độ bền cao hơn

Trung tâm Nội soi – Tiêu hoá Dr. Giang sử dụng hệ thống máy nội soi Fujifilm 7000. Đây là thiết bị nội soi tiêu hóa tiên tiến nhất từ hãng Fujifilm.

Những ưu điểm của máy nội soi tiêu hóa Fujifilm 7000:

– Bộ xử lý hình ảnh và nguồn sáng EP 7000: đảm bảo hình ảnh sáng, rõ nét

– Chế độ phóng đại liên tục và tùy chỉnh: có khả năng phóng đại lên đến 145 lần

– Góc nhìn rộng: lên đến 170 độ, giúp quan sát toàn diện hơn

– Màn hình nội soi: kích thước 24 inches, độ phân giải Full HD

– Hệ thống 4 đèn LED: đem lại ánh sáng ổn định và tiết kiệm năng lượng

Máy nội soi tiêu hóa Fujifilm 7000

3.2. Máy nội soi tai, mũi, họng

Hiện nay, trong lĩnh vực nội soi tai mũi họng, có hai loại thiết bị chính được sử dụng: máy nội soi tai mũi họng ống cứng và máy nội soi tai mũi họng ống mềm.

– Máy nội soi tai mũi họng ống cứng:

Được sử dụng rộng rãi tại các bệnh viện và được các bác sĩ ưa chuộng, máy nội soi tai mũi họng ống cứng sử dụng ống nội soi cứng đặc biệt. Thiết bị này giúp chiếu sáng vào các khu vực hẹp trong vùng tai mũi họng, cho phép bác sĩ quan sát trực tiếp và rõ ràng hơn các cơ quan bên trong. Hình ảnh từ nội soi có thể được ghi lại để theo dõi và đánh giá bệnh lý sau này.

– Máy nội soi tai mũi họng ống mềm:

Được áp dụng để chẩn đoán bằng máy nội soi ống mềm, phương pháp này thường dùng để kiểm tra niêm mạc trong vùng tai mũi họng. Trong quá trình nội soi, một ống mềm có đường kính nhỏ hơn 1cm được đưa vào vị trí cần khám. Đây là một thủ thuật an toàn, ít có biến chứng và giúp bác sĩ quan sát chi tiết các tổn thương vùng tai mũi họng. Hiện nay, nội soi tai mũi họng bằng ống mềm được coi là công nghệ tiên tiến nhất trong việc phát hiện sớm và chẩn đoán ung thư vùng vòm họng, dây thanh và các bệnh lý khác.

3.3. Máy nội soi hoạt động như thế nào?

Nội soi tiêu hóa là một phương pháp khám trực tiếp hệ tiêu hóa thông qua máy nội soi tiêu hóa. Đây là một công nghệ hiện đại và được áp dụng rộng rãi trong khám và điều trị bệnh, đặc biệt là trong các khoa tiêu hóa, tai mũi họng,…

Trong quá trình nội soi, bác sĩ sử dụng máy nội soi bằng cách đưa một ống mềm có đường kính khoảng 1cm qua đường miệng hoặc mũi của bệnh nhân để quan sát bên trong ống tiêu hóa. Qua đó, bác sĩ có thể đưa ra chẩn đoán chính xác và lựa chọn phương pháp điều trị thích hợp.

4. Khám nội soi có khó chịu không?

Nội soi là phương pháp có gây khó chịu khi dây dẫn được đưa vào cơ thể. Thực tế, nhiều bệnh nhân có tâm lý bị ám ảnh với quá trình nội soi tiêu hóa vì cảm giác khó chịu, đau hoặc buồn nôn. Ngoài ra, nhiều người cũng có lo lắng do nghe người khác chia sẻ mặc dù chưa từng trải qua quá trình nội soi.

5. Các phương pháp nội soi dạ dày hiện nay

Có 3 phương pháp nội soi dạ dày hiện nay là: nội soi dạ dày qua đường miệng, nội soi dạ dày qua đường mũi và nội soi dạ dày có gây mê không đau.

5.1. Nội soi dạ dày qua đường miệng

Đây là phương pháp được áp dụng rộng rãi nhất hiện nay và được sử dụng phổ biến tại hầu hết các bệnh viện. Quá trình nội soi được thực hiện bằng cách đưa ống nội soi vào dạ dày của bệnh nhân qua đường miệng.

Ưu điểm của phương pháp này là độ chính xác cao và chi phí hợp lý. Ngoài ra, nếu phát hiện các vấn đề cần can thiệp ngay như cắt polyp hay lấy dịch vật, bác sĩ có thể thực hiện các thủ thuật này ngay trong quá trình nội soi.

Tuy nhiên, phương pháp nội soi qua đường miệng vẫn tồn tại một số hạn chế do sử dụng ống nội soi có đường kính khá lớn (khoảng 1cm). Việc ống nội soi tiếp xúc với vùng lưỡi gà, đáy lưỡi có thể gây cảm giác đau, buồn nôn, hay khó thở cho bệnh nhân. Điều này có thể làm bệnh nhân cảm thấy không thoải mái, khó hợp tác, làm gián đoạn quá trình nội soi của bác sĩ.

Nội soi dạ dày qua đường miệng

5.2. Nội soi dạ dày qua đường mũi

Khác với nội soi qua đường miệng, phương pháp này đưa ống nội soi vào thực quản, dạ dày và tá tràng qua đường mũi.

Nội soi dạ dày qua đường mũi có ưu điểm là thực hiện dễ dàng và mang lại độ chính xác cao. Với ống nội soi có đường kính nhỏ khoảng 5,9mm và đi qua mũi, bệnh nhân không cảm thấy khó chịu hoặc buồn nôn như khi nội soi qua đường miệng. Điều này giúp bệnh nhân có thể nằm yên, thuận tiện cho bác sĩ thực hiện quá trình nội soi.

Tuy nhiên, không thể thực hiện nội soi dạ dày qua đường mũi đối với bệnh nhân có bệnh lý hẹp khe mũi hoặc các vấn đề khác liên quan đến vùng mũi. Thứ hai, trong quá trình nội soi, nếu có các vấn đề bệnh lý cần can thiệp như cắt polyp, cầm máu, lấy dị vật, nong hẹp,… thì bác sĩ không thể thực hiện ngay mà cần chuyển sang phương pháp nội soi qua đường miệng.

5.3. Nội soi dạ dày có gây mê không đau

Nội soi dạ dày dưới tác dụng của thuốc gây mê được các chuyên gia khuyến khích sử dụng rộng rãi bởi đã khắc phục các hạn chế của hai phương pháp trước đó. Với nội soi dạ dày gây mê, quá trình nội soi trở thành một giấc ngủ nhẹ đối với bệnh nhân, loại bỏ hoàn toàn những cảm giác đau đớn, buồn nôn và khó chịu mà trước đây thường gặp.

Ưu điểm:

– Hoàn toàn không đau, không kích thích, không gây khó chịu

– Bác sĩ có thể khảo sát hầu hết các bộ phận của đường tiêu hóa một cách chi tiết và thực hiện các thủ thuật như cắt polyp, cầm máu, lấy dị vật… trong quá trình nội soi

– Giảm thiểu tối đa các biến chứng và tai biến

– Thuốc gây mê nội soi có tác dụng ngắn, không gây ảnh hưởng đến trí nhớ, khác với loại thuốc gây mê trong phẫu thuật

– Là phương pháp an toàn và hiệu quả trong chẩn đoán bệnh dạ dày

Nhược điểm:

– Tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe từng bệnh nhân, có thể cần thực hiện một số xét nghiệm hoặc cận lâm sàng (như điện tim, X quang) trước khi nội soi để đảm bảo an toàn

– Đa số bệnh nhân sẽ hồi tỉnh hoàn toàn sau khi nội soi kết thúc, tuy nhiên một số trường hợp có thể cảm thấy mệt mỏi, buồn ngủ và cần được nghỉ ngơi và theo dõi tác dụng phụ của thuốc gây mê

Nội soi dạ dày có gây mê không đau

6. Máy nội soi dạ dày hoạt động như thế nào?

Các máy nội soi dạ dày thường sử dụng các sợi cáp quang mềm, được đưa vào dạ dày của bệnh nhân qua đường miệng, mũi hoặc hậu môn mà không gây cảm giác đau đớn.

Dựa trên nguyên lý khúc xạ ánh sáng trong môi trường, các sợi cáp quang này khi đi vào dạ dày cung cấp ánh sáng đủ để bác sĩ quan sát chi tiết bên trong cơ thể bệnh nhân.

Điểm đặc biệt là bộ cảm biến được gắn ở đầu sợi cáp sẽ ghi lại hình ảnh và truyền tải chúng đến màn hình hiển thị. Điều này giúp bác sĩ quan sát mọi biến đổi, bất thường trong dạ dày và các cơ quan khác liên quan một cách chi tiết và chính xác, từ đó nâng cao hiệu quả và độ chính xác trong quá trình chẩn đoán và điều trị.

Trên đây là những thông tin chi tiết về cấu tạo và phân loại máy nội soi tiêu hóa. Nếu còn bất cứ thắc mắc nào, xin vui lòng liên hệ đến Trung tâm Nội soi – Tiêu hoá Dr. Giang để được tư vấn trong thời gian sớm nhất.